Origami to technika składania papieru pochodząca z Dalekiego Wschodu. Powstała w Chinach, ale rozwinęła się w Japonii. Nieomal każdy współczesny Japończyk potrafi z kawałka papieru wyczarować fantastyczne zwierzęta i inne postacie lub przedmioty.
W Polsce origami jest mało popularną sztuką, a szkoda, bo niesie ze sobą wiele korzyści, o których wspomnę później. To, co można wydobyć z arkuszu papieru, zależy jedynie od znajomości reguł składania, wprawy i cierpliwości. Praktycznie techniką origami można wykonać WSZYSTKO. Wystarczy przeszukać Internet – nieocenione źródło informacji i inspiracji, a na pewno znajdzie się instrukcję wykonania interesującego nas elementu.
Jak się tworzy figurki origami?
Modele origami wykonuje się z kartek o różnych kształtach – najczęściej kwadratowych, lecz także prostokątnych, trójkątnych i okrągłych. Składa się formy płaskie i przestrzenne, zwykłe i nacinane, a nawet wycinane i klejone, choć nie są one uznawane za „czyste” origami i często określa się je mianem „kirigami”. Można tworzyć formy pojedyncze i złożone z wielu modułów.
Jakiego papieru używa się do origami?
Do składania origami używany jest przeróżny papier – gładki i wzorzysty, barwiony i drukowany, gruby i cienki, błyszczący i matowy…
Stosuje się też różne rozmiary kartek. Wybierając papier do origami należy kierować się zasadą – im bardziej skomplikowany wzór, tym większy i cieńszy powinien być kawałek papieru. Wielkość arkusza należy wybrać określając pożądaną wielkość figurki, czasami metodą prób i błędów, gdyż na podstawie samego diagramu trudno jest często ustalić końcowy wymiar formy.
Można nawet spróbować składania z większych arkuszy, na rynku są dostępne kartki aż do rozpiętości 1 metra.
Papier jednokolorowy
Większość form jest jednokolorowa i można do ich złożenia użyć standardowego papieru do origami, Jest on dość cienki (gramatura 70g) i ma kształt kwadratu o boku 20 cm. Można go kupić w zestawach 100 sztuk w 10 kolorach. Jest dostępny w większości sklepów papierniczych w naszym kraju. Niestety, na tym kończy się ich oferta i aby zdobyć bardziej atrakcyjne kartki do origami należy skorzystać z bogatszego asortymentu sklepów internetowych.
Można jednak użyć też papieru do drukarek, lub do ksero, który jest trochę grubszy. Nadaje się on do większości średnio-skomplikowanych form, takich jakie potrafią wykonać dzieci, trzeba go tylko przyciąć do kwadratu. Na korzyść tego rodzaju papieru przemawia przede wszystkim niewysoka cena i bogaty wybór kolorystyki.
Papier dwukolorowy
Często figurka wymaga zastosowania papieru dwukolorowego. Np. przy składaniu pandy potrzebny jest papier z jednej strony czarny, z drugiej biały. Tego typu papier jest dostępny w Internecie, nie zawsze jednak można znaleźć interesujące nas połączenia kolorów w rodzaju: biało-czarny czy czerwono-zielony (np. do złożenia czerwonej truskawki z zielonymi listkami).
W przypadku potrzeby połączeń: jakiś kolor-kolor biały można z powodzeniem wykorzystywać klasyczne wycinanki – niedrogie i powszechnie dostępne. Są one z jednej strony kolorowe, z drugiej białe, a dodatkowo atrakcyjnie błyszczą. Grubość ich jest także odpowiednia, dlatego polecam zakup kilku zestawów wycinanek, rozdzielenie ich i pogrupowanie kartek o tych samych kolorach.
Jeśli zaistnieje potrzeba zastosowania kartki w dwóch różnych kolorach można w tym celu rozważyć zadrukowanie białej strony wycinanki pożądanym kolorem. Jest to jednak metoda droga i mało efektowna, polecam więc przeszukiwanie Internetu w celu zakupu gotowych papierów o interesujących nas kolorach.
Papiery we wzory
Zwłaszcza modele zwierząt wymagają papierów o specyficznych wzorach. Można je kupić gotowe, trudno jednak o ich znalezienie, a jeśli są dostępne w sieci – kosztują dużo! Można pokusić się o wydruk własny (na zwykłym papierze do drukarek) wzorów zaczerpniętych z Internetu lub innych źródeł, np. skór zwierząt, prążków, kropek do składania elementów roślinnych itp.
W gotowych zestawach można kupić papiery lekko wytłaczane, opalizujące, metaliczne, błyszczące, tęczowe, cieniowane itp. Są one niezastąpione przy wykonywaniu modeli zwierząt, ozdób świątecznych, pudełek, etc.
Kolorowy papier do pakowania prezentów
Większość papierów opakowaniowych można z powodzeniem wykorzystać do origami. Głównym problemem jest jednak równe przycięcie rolującego się, dużego arkusza. Kiedy to się już uda, dobrze jest na jakiś czas włożyć przygotowane kawałki pod coś ciężkiego w celu ich rozprostowania. Konieczność przycinania niesie jednak ze sobą korzyść – można samemu wybrać rozmiar.
Wśród papierów pakowych można znaleźć ciekawe wzory, dodatkową ich zaletą jest fakt, że zwykle druga strona jest biała, a czasem nawet zabarwiona na inny kolor.
Do składania nie nadają się papiery dwustronnie lakierowane, lepiej wybrać te matowe.
Szary papier pakowy
Można go używać, zwłaszcza jeśli potrzebne są nam duże arkusze, częściej jednak tym materiałem posługują się zaawansowani miłośnicy origami, wymaga on bowiem dużej precyzji i jest dość sztywny.
Papiery do kwiatów
Są dostępne w kwiaciarniach lub na giełdach kwiatowych, najczęściej w rolkach. Mają ciekawe wzory, są delikatne i nadają się do trudniejszych modeli. Dla dzieci są jednak dość trudnym materiałem i lepiej na początku ich unikać.
Cienki papier japoński
W Japonii można spotkać specjalistyczne sklepy zajmujące się wyłącznie tematyką origami. Japoński papier jest dostępny w naszym kraju poprzez oferty niektórych sklepów internetowych. Nie polecam go jednak dla dzieci, gdyż jest zbyt drogi i piękny dla niewprawionych rączek.
Inne papiery do składania
Do składania nadaje się również zwykły papier rysunkowy, kredowy, kartka z zeszytu, notesu itp. Raczej nie nadaje się twardy papier z bloków technicznych, tektura oraz bardzo delikatny jak np.: bibuła lub serwetka.
Wiemy już czym jest origami i z czego możemy składać figurki. W następnych odcinkach napiszę dlaczego warto wciągnąć dziecko w tę piękną, prastarą sztukę, jaka jest jej historia, oraz o czym trzeba pamiętać tworząc swoje małe, papierowe cuda.
Agnieszka Jasicka
